Trung tâm Logistics là gì?
Hiệp hội Trung tâm Logistics châu Âu Euro Platforms (European Association of Freight Villages) định nghĩa: “Trung tâm Logistics là một khu vực nơi thực hiện các hoạt động liên quan đến vận tải, logistics và phân phối hàng hóa nội địa cũng như quốc tế, được thực hiện bởi nhiều chủ thể khác nhau. “
Theo định nghĩa trên:
- Các chủ thể có thể là người chủ sở hữu hoặc là người thuê sử dụng các cơ sở vật chất và trang thiết bị như kho bãi, văn phòng, khu vực xếp dỡ hàng, v.v.
- Trung tâm Logistics cần phải có và được trang bị các trang thiết bị phục vụ cho các hoạt động và dịch vụ của trung tâm.
- Để mang tới một giải pháp vận tải thuận tiện và đồng bộ, kết nối với các phương thức vận tải khác nhau như đường ôtô, đường sắt, đường biển, đường sông, đường hàng không, v.v.
Vai trò của trung tâm Logistics
- Trong khái niệm về 3PL và 4PL, các trung tâm Logistics có vai trò quan trọng trong việc tích hợp các dịch vụ Logistics nhằm cung cấp cho khách hàng các dịch vụ toàn diện với chất lượng cao, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp.
- Trung tâm Logistics như là một điểm kết nối liên hoàn các phương tiện vận tải của khu vực từ đường sắt, đường bộ tới đường sông, đường biển, hàng không, v.v. Nhờ cung cấp giải pháp vận tải liên phương thức (intermodal transport), trung tâm Logistics giúp giảm thời gian luân chuyển của hàng hóa trong chuỗi cung ứng và giảm chi phí Logistics.
- Thúc đẩy lưu thông hàng hoá diễn ra thuận lợi hơn; tích hợp là nơi chuyển tải, lưu trữ hàng tối ưu, v.v.
- Thúc đẩy bất động sản Logistics: đầu tư kho, đất đai đang là xu hướng phát triển.
- Bên cạnh đó, trung tâm Logistics cũng có vai trò như một mô hình kinh doanh tạo nhiều công ăn việc làm, tăng nguồn thu cho doanh nghiệp Logistics và ngân sách nhà nước.
Phân loại trung tâm Logistics
Có rất nhiều cách để phân loại các trung tâm tâm Logistics như dựa trên quy mô, vị trí địa lý, loại hàng hóa hoặc căn cứ theo tính chất sở hữu, v.v. và theo mỗi tiêu chí lại chia trung tâm logistics thành nhiều loại khác nhau.
Hôm nay, Logistician sẽ giới thiệu cách phân loại dựa vào chức năng và mục đích hoạt động, theo đó, trung tâm logistics được chia thành 3 loại chính gồm: trung tâm trung chuyển, trung tâm phân phối, trung tâm phân phối chế biến. Ngoài ra còn một loại là trung tâm hoàn thiện đơn hàng – thường được áp dụng với việc đặt hàng trên mạng, cụ thể:
- Trung tâm trung chuyển (transfer center) có vai trò chính là phân loại và trung chuyển hàng hóa hay còn gọi là hoạt động cross-docking. Các trung tâm này thường không thực hiện lưu trữ hàng hóa hay các chức năng khác. Hàng hóa sau khi nhận được sẽ được phân loại ngay và chuyển đến điểm đến tiếp theo. Công việc thực hiện đối với hàng hóa tại các trung tâm trung chuyển ít hơn so với công việc thực hiện tại các trung tâm phân phối và trung tâm phân phối chế biến, do đó, đặc điểm của các trung tâm trung chuyển là chúng có thể được vận hành với các thiết bị và thiết bị ở quy mô tương đối nhỏ hơn.
- Trung tâm phân phối (Distribution center) có chức năng lưu trữ và quản lý hàng tồn kho, phân loại hàng hóa theo cửa hàng và khu vực, phân phối hàng hóa đến các cửa hàng bán lẻ và người dùng cuối. Đây là loại trung tâm Logistics tiêu chuẩn, phục vụ các chức năng cơ bản như vận chuyển, tiếp nhận, kiểm tra và đóng gói đơn hàng. Tuy nhiên, so với một trung tâm trung chuyển, cần có chi phí lớn hơn để xây dựng vì thiết bị được yêu cầu trên quy mô lớn hơn.
- Trung tâm phân phối chế biến (Processing distribution center) là một trung tâm phân phối có chế biến phân phối nâng cao. Quá trình chế biến phân phối tương đối đơn giản được thực hiện tại trung tâm phân phối, chẳng hạn như đóng gói và dán nhãn, nhưng sự khác biệt là trung tâm phân phối chế biến có thể thực hiện chế biến phân phối tiên tiến đòi hỏi các thiết bị và dụng cụ chuyên dụng, chẳng hạn như chế biến cá và thịt tươi sống, cũng như lắp ráp và cài đặt các bộ phận. Các chức năng xử lý phân phối cao có thể làm tăng giá trị gia tăng, nhưng điều này cũng đòi hỏi các cơ sở chống bụi, cơ sở kiểm soát nhiệt độ, dây chuyền sản xuất và lao động ngang bằng với nhà máy.
- Trung tâm hoàn thiện đơn hàng (Fulfilment center): là các trung tâm thực hiện các chức năng Logistics cho việc bán hàng trên các kênh trực tuyến, bao gồm nhận đơn đặt hàng từ người dùng cuối và vận chuyển hàng hóa kịp thời. Ưu điểm là tất cả các công việc (ví dụ: nhận hàng, nhận đơn đặt hàng từ người dùng cuối, đóng gói, vận chuyển, quản lý hàng tồn kho, quản lý dữ liệu khách hàng, xử lý trả hàng, xử lý khiếu nại và quy trình thanh toán) đều được hoàn thành tại trung tâm Logistics. Thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây khiến các trung tâm hoàn thiện đơn hàng ngày càng được quan tâm nhiều hơn.
Hơn thế, một trung tâm Logistics có thể được phân loại và xây dựng theo các chức năng riêng nêu trên hoặc tích hợp nhiều chức năng.
Vân Anh
