Mua sắm trực tuyến ngày càng phổ biến, trong khi khâu giao hàng chặng cuối thì tốn quá nhiều chi phí và thời gian. Hiện thực này đặt ra cho các bên liên quan một bài toán không đơn giản về việc phải cắt giảm chi phí và rút ngắn thời gian vận chuyển.
Đi cùng sự phát triển công nghệ như vũ bão, hoạt động giao hàng cũng không nằm ngoài guồng xoay đó. Drone (thiết bị bay không người lái) ra đời với hi vọng trở thành lời giải tối ưu cho bài toán trên. Mô hình giao hàng kiểu mới này đang được đầu tư nghiên cứu và thử nghiệm bởi nhiều công ty khởi nghiệp cũng như các tập đoàn hàng đầu thế giới.
Vậy Drone Delivery là gì?
Drone được biết đến là loại máy bay không người lái, được điều khiển từ xa, trước đây loại máy bay này được sử dụng để trinh thám quân sự. Hiện nay, ứng dụng của Drone đối với đời sống ngày càng cao. Những năm gần đây, công nghệ này được nghiên cứu và ứng dụng vào khâu giao hàng cho những thương hiệu lớn như Amazon, UPS, v.v.
Có thể hiểu đơn giản Drone Delivery là công nghệ sử dụng máy bay không người lái vào hoạt động vận chuyển hàng hóa.
Trong quá trình nghiên cứu và thử nghiệm, người ta nhận ra giao hàng bằng drone mang lại một số lợi ích như:
- Tiết kiệm chi phí: do được cắt giảm chi phí thuê nhân công (tài xế, người quản lý, v.v.), chi phí vận chuyển, v.v.
- Tiết kiệm thời gian: do vận tốc của máy bay có thể đạt được cao hơn rất nhiều so với các phương tiện đường bộ hay đường thủy.
- Khả năng tiếp cận nhiều khu vực: sử dụng Drone cho phép hàng hóa được giao đến cả những khu vực không có giao thông thuận lợi như vùng núi, khu vực hẻo lánh.
- Tránh được sai sót trong khâu vận chuyển do hạn chế sự can thiệp chủ quan của con người
- Thương mại điện tử sẽ được lợi nhờ giảm thiểu chi phí và tăng sự tiện lợi.
- Đảm bảo an toàn cho người giao và nhận, đặc biệt khi vận chuyển hàng hóa nguy hiểm, dễ hỏng.
Tuy nhiên, công nghệ này vẫn còn tồn tại một số hạn chế như sau:
- Chi phí đầu tư cao: Chi phí để có được một thiết bị này rơi vào khoảng $50-$500 tùy kích thước. Hiện tại, chỉ những công ty lớn mới đủ nguồn lực để đầu tư cho công nghệ này.
- Sức tải hạn chế: những hàng quá cồng kềnh chưa thể vận chuyển được bằng hình thức này.
- Vi phạm quyền riêng tư: Công nghệ Drone sẽ sử dụng máy ảnh tích hợp sẵn ghi lại hành trình vận chuyển và xác định đúng địa điểm. Việc ghi hình liên tục như thế mà không có sự đồng ý sẽ ảnh hưởng đến quyền riêng tư nghiêm trọng.
Tình hình nghiên cứu và áp dụng
Là một công nghệ tiềm năng tuy nhiên tuy nhiên Drone Delivery vẫn gặp phải nhiều rào cản trong quá trình triển khai và phát triển.
Về luật pháp, với lý do đảm bảo an ninh nên việc thử nghiệm Drone còn gặp nhiều khó khăn. Tại Mỹ và Trung Quốc chưa có những quy định cụ thể về việc kiểm soát máy bay không người lái.
Về kỹ thuật, có rất nhiều vấn đề phát sinh như làm cách nào để Drone có thể tiếp cận những vùng không có bản đồ chi tiết? Hạ cánh trực tiếp hay dùng dù? Đồi với căn hộ chung cư thì sao? Làm thế nào để đảm bảo an toàn khỏi những va chạm bất ngờ cho Drone trong quá trình bay?
Rõ ràng, ngoài lợi ích mà nó mang lại, Drone cần được hoàn thiện hơn nữa để có thể hoàn toàn áp dụng vào thực tế.
Những người tiên phong áp dụng Drone delivery
Dự án Wing
Wing – dự án startup do Alphabet (công ty mẹ của Google) khởi xướng – đã trở thành công ty giao hàng bằng máy bay không người lái đầu tiên được Cục Hàng không Liên bang Mỹ chấp thuận cho phép giao hàng thương mại ở Mỹ từ tháng 4/2019. Hiện dịch vụ được cung cấp tại 3 thị trường là Châu Úc, Phần Lan và Hoa Kỳ.
Amazon – Prime Air
Amazon là một trong những đơn vị tiên phong cho ứng dụng Drone Delivery. Nhà bán lẻ trực tuyến này đã thử nghiệm Amazon Prime Air tại một số điểm giao quốc tế cho khách hàng trong phạm vi 10 dặm với thời gian 30 phút hoặc nhanh hơn. Bên cạnh đó, Amazon cũng thử nghiệm cho những đơn hàng giao Drone Delivery với trọng lượng 5 pounds (~2.5kg) tại Anh, Hoa Kỳ và Israel.
Máy bay không người lái được sử dụng cho Amazon Prime Air đã được Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) phê duyệt vào ngày 31/8/2020.
UPS
Tại các công ty Logistics thì giao hàng chặng cuối thường tiêu tốn tới 28% chi phí tổng vận chuyển của cả chuyến hành trình. UPS đã thống kê có thể tiết kiệm lên đến 50 triệu đô la mỗi năm bằng cách cắt giảm khoảng 1,6km từ những tuyến đường hàng ngày của 66.000 lái xe giao hàng.
Nhờ sử dụng drone, việc tối ưu hóa quá trình quãng đường vận chuyển đã mang lại những thành công nhất định. Mẫu máy bay không người lái của UPS thiết kế theo kiểu trực thăng bạch tuộc và tích hợp thêm lồng treo bên trong, có tải trọng khoảng 4,5kg; pin dành cho thời gian bay 30 phút và đậu chính xác bãi đáp là nóc xe tải của UPS.
Domino’s
Domino’s là chuỗi cửa hàng pizza nổi tiếng đã áp dụng thành công drone từ năm 2016. Việc này giúp thời gian giao nhận pizza chỉ khoảng 10 phút kể từ sau khi đặt hàng. Trong tương lai, công nghệ này dự kiến sẽ trở thành hoạt động thiết yếu của cửa hàng.
Covid 19 là chất xúc tác cho sự phát triển của Drone Delivery
Đại dịch đã khiến nhu cầu giao hàng không người lái/vận chuyển không tiếp xúc tăng chóng mặt. Các bệnh viện, phòng khám ở Trung Quốc đã áp dụng người máy/drone để mang thuốc đến phòng bệnh nhân, cũng như giao thức ăn, nhu yếu phẩm đến khu vực cách ly, nhằm giảm thiểu tối đa nguy cơ lây nhiễm.
Ngoài ra, Amazon, UPS, Alphabet, Walmart, v.v. cũng đã thử nghiệm giao hàng bằng drone nhằm cắt giảm chi phí cho các mặt hàng như thuốc, nhu yếu phẩm, thức ăn nhanh, hay thậm chí là vaccine.
Vân Anh