Gián đoạn chuỗi cung ứng
Mới đây, 7 doanh nghiệp dệt may tại tỉnh Tiền Giang với 13.300 lao động đã gửi đơn kêu cứu tới Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, UBND tỉnh Tiền Giang, Hiệp hội Dệt may Việt Nam… đề nghị được quan tâm, hỗ trợ để trở lại sản xuất, trước khi bị mất đơn hàng.
Nếu cách đây vài năm, ngành dệt may Việt Nam chỉ tham gia công đoạn cuối là gia công thành phẩm, thì giờ đây các doanh nghiệp đầu tư rất nhiều vào khâu thiết kế, sáng tạo ra sản phẩm. Nhờ đó, giá trị gia tăng được nâng lên rất nhiều.
Tuy nhiên, điều đó cũng đồng nghĩa với rủi ro bởi tính thời vụ. Thời điểm này phải giao hàng thời trang thu đông năm nay, không kịp là lỗi mode, phải bỏ chứ không dành cho năm sau được. Đây cũng chính là lý do nhiều doanh nghiệp dệt may bị đối tác hủy đơn hàng do phải dừng sản xuất kéo dài.
Ngành da giày cũng tương tự. Theo Hiệp hội Da giày Việt Nam, việc thực hiện giãn cách xã hội kéo dài khiến 80% nhà máy sản xuất da giày tại TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương, An Giang, Kiên Giang,… phải ngừng sản xuất.
Tại các tỉnh miền Trung và miền Bắc, doanh nghiệp da giầy chỉ hoạt động với công suất 50-70% do giãn cách xã hội và thiếu lao động. Nhiều doanh nghiệp da giày bị thiệt hại lớn do phải ngừng hoặc giảm sản xuất, bị hủy đơn hàng.
Với ngành thủy sản, ông Nguyễn Hoàng Anh, Tổng Giám đốc Công ty Đầu tư Thủy sản Nam miền Trung, than thở, người nuôi thuỷ sản giờ rất khổ, không thu hoạch, không tái sản xuất được. Tình trạng phổ biến hiện nay là tôm không thu hoạch, không bán được, đứt gãy chuỗi cung ứng vật tư.
Trong tương lai, ngành sản xuất sẽ đối mặt với nhiều khó khăn
Chỉ số PMI (chỉ số quản lý thu mua) tháng 8/2021 đã giảm xuống 40,2 điểm, mức thấp nhất trong vòng 16 tháng qua, cho thấy viễn cảnh thách thức về khả năng phục hồi. Trong khi đó, sản xuất công nghiệp trong tháng 8/2021 giảm 11% so với cùng kỳ năm ngoái, một mức giảm khá sâu sau khi tăng trưởng vững vàng 12% trong 6 tháng đầu năm 2021.
Với những tác động tiêu cực từ đại dịch, lần đầu tiên trong năm qua, xuất khẩu của Việt Nam bị suy giảm đáng kể, một số ngành xảy ra gián đoạn chuỗi cung ứng và đứt gãy về sản xuất.
Doanh nghiệp đóng cửa, đứt chuỗi cung ứng, mất doanh thu dẫn đến tình trạng suy giảm về tài chính, mất thanh khoản, mất khả năng thanh toán. Đặc biệt, khả năng thiếu hụt lao động đang hiện hữu khi người lao động nghỉ việc, bỏ về các địa phương. Không ít doanh nghiệp mất đơn hàng, mất một phần thị trường xuất khẩu, việc khôi phục không đơn giản. Nguy cơ mất thị trường, thay đổi chuỗi cung ứng đã xuất hiện. Khảo sát của nhiều hiệp hội doanh nghiệp đã nói lên tình trạng này.
Một loạt hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài vừa kiến nghị tới Chính phủ, đề xuất chiến lược nhằm khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh an toàn trong trạng thái chống dịch mới. Các DN cho rằng, Việt Nam sẽ bỏ lỡ cơ hội lớn để tận dụng đa dạng hóa chuỗi cung ứng. Điều quan trọng là Việt Nam phải hành động ngay để duy trì khả năng cạnh tranh, tránh bị tụt hậu trong quá trình phục hồi kinh tế.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, không chỉ cần hành động ngay, mà một chương trình thúc đẩy kinh tế một cách toàn diện mới đem lại hiệu quả. Nếu không, sự phục hồi sẽ rất chậm chạp và phải hứng chịu nhiều thách thức.
Hồng Đào
ĐỌC THÊM:
Khó khăn của doanh nghiệp thủy sản khi áp dụng “3 tại chỗ”