Lụt lội “nghìn năm có một” tại Hà Nam gây đứt gãy nguồn cung than đá và lúa mì
Tháng 7 năm 2021, tỉnh Hà Nam, Trung Quốc đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi một trận lũ lụt lịch sử với lượng mưa tối đa 201,9 mm trong một giờ được quan sát ở tỉnh Trịnh Châu. Sự việc đã gây gián đoạn nghiêm trọng với các hoạt động vận tải đường sắt tại Hà Nam, đồng thời gián tiếp gây khó khăn cho các hoạt động vận chuyển hàng hóa từ các tỉnh khác thông qua tỉnh miền trung này. Viện nghiên cứu Thụy Sĩ cho biết Trung Quốc chịu thiệt hại khoảng 25 tỷ USD do lũ lụt năm 2021, trong đó mưa bão ở tỉnh Hà Nam nước này hồi tháng 7/2021 gây thiệt hại khoảng 19 tỷ USD.
Trịnh Châu, thủ phủ của Hà Nam, là điểm giao kết của các tuyến đường sắt cao tốc kết nối đến nhiều thành phố lớn khác trên khắp Trung Quốc. Việc vận chuyển than đá từ vùng khai mỏ ở Nội Mông và Thiểm Tây đến khu vực miền Trung và miền Đông Trung Quốc cũng phụ thuộc vào tuyến đường đi qua Trịnh Châu. Do ngập lụt, quá trình này đã bị gián đoạn nghiêm trọng, gây ảnh hưởng lớn đến nguồn cung than đá cho các bên liên quan.
Sự gián đoạn này đồng thời gián tiếp gây ra khó khăn cho các nhà máy nhiệt điện, khi họ đang phải tìm kiếm nguồn than đá thay thế để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ điện tăng cao trong giai đoạn mùa hè.
Hà Nam còn được biết đến là “vựa lúa mì của Trung Quốc” với 5,6 triệu ha cánh đồng lúa mì, sản xuất 1/4 tổng sản lượng của cả nước, đáp ứng mức sản lượng 38 triệu tấn trong mùa hè của năm 2021. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của bão lũ, khoảng 200,000 ha đất canh tác bị tàn phá, chiếm khoảng 4% đất trồng lúa mì, gây ra tình trạng thiếu nguồn cung lúa gạo và đẩy giá gạo lên cao.
Vận tải đường sắt “đứt gãy” vì lũ lụt tại châu Âu
Khoảng giữa năm 2021, mưa lớn kèm lũ lụt đã tàn phá khu vực Tây Âu, những nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất nằm ở Đức và Bỉ. Tại Đức, Bỉ và Hà Lan, hệ thống đường sắt đã bị tác động nghiêm trọng bởi lũ lụt, đặc biệt là những tuyến kết nối với các cảng biển lớn như Rotterdam và Hamburg.
Các tuyến đường sắt từ Cộng hòa Czech và Slovakia đến các cảng Rotterdam của Hà Lan và Hamburg của Đức cũng bị gián đoạn nghiêm trọng, gây chậm trễ trong vận chuyển hàng hóa, ảnh hưởng tiêu cực đến ngành công nghiệp sản xuất.
Một ví dụ tiêu biểu là hãng sản xuất thép lớn nhất của Đức, Thyssenkrupp, đã không thể tiếp nhận được nguyên liệu thô đầu vào do tình trạng lũ lụt. Thyssenkrupp phải ra thông báo về tình trạng “bất khả kháng” trong ngày 16/7/2021 do thảm họa thiên nhiên, để tránh việc các đối tác đòi bồi thường vì vi phạm hợp đồng giao hàng. Hệ lụy của sự gián đoạn này cũng lan rộ đến các ngành công nghiệp khác liên quan mật thiết đến thép như chế tạo motor, ô tô, và đồ gia dụng.
Ngoài ra, nhiều đoạn đường sắt tại thành phố Hagen, nằm ở phía Tây nước Đức, cũng bị phá hủy, làm gia tăng khó khăn trong việc huy động các phương tiện cơ giới phục vụ công tác vận chuyển hàng hóa.
2021 – Năm của các sự cố lớn “nối đuôi nhau”
Đầu năm 2021, dòng vận tải hàng hóa liên tục gặp sự cố tắc nghẽn, kéo giá vận tải tăng cao. Việc nhiều quốc gia bước ra khỏi đại dịch, dần nới lỏng chính sách đóng cửa, giãn cách, thúc đẩy chi tiêu dùng cá nhân đã thúc đẩy nhu cầu mua sắm tăng lên ở nhiều nơi, dẫn đến khủng hoảng vỏ container rỗng, việc giao hàng bị chậm, đẩy vận tải lên cao.
Tháng 4 năm 2021, vụ siêu tàu chở hàng Ever Given mắc cạn trên kênh đào Suez đã gây ra tình trạng kẹt cứng trên tuyến giao thương huyết mạch này trong gần một tuần. Sự kiện này ảnh hưởng rõ tới dòng vận chuyển hàng hóa, bởi đây là tuyến đường biển lớn với khoảng 12% tổng giá trị hàng hóa thương mại toàn cầu đi qua.
Trong tháng 6 năm 2021, số ca nhiễm Covid-19 bùng phát mới tăng mạnh ở nhiều tỉnh thành miền nam Trung Quốc gián tiếp gây ra tình trạng ách tắc tại nhiều cảng biển trong khu vực. Và cuối tháng 7 là câu chuyện lũ lụt gây đứt gãy kết nối đường sắt cũng như nguồn cung nhiều mặt hàng nông sản, thép ở châu Âu và Trung Quốc. Tất cả một lần nữa đẩy giá cước vận tải tăng vọt, gây thiệt hại lớn cho các doanh nghiệp ngay trong giai đoạn kinh tế hồi phục từ đại dịch.
Thạch Thảo
