Từ hạt giống đến trang trại
Sự phát triển của mỗi loại hoa phụ thuộc rất lớn vào vị trí địa lý, khí hậu của khu vực trồng hoa. Chính vì vậy, có nhiều phương pháp gieo trồng và chăm sóc được áp dụng giúp người nông dân tạo ra được một môi trường phát triển tối ưu và có thể điều chỉnh tốc độ ra hoa theo ý muốn.
Xác định thời điểm hái hoa cắt cành và thực hiện kỹ thuật thu hoạch hoa cắt cành là một trong những khía cạnh khó khăn nhất khi trồng hoa. Thu hoạch hoa từ vườn quá sớm hoặc quá thời kỳ đẹp nhất có thể khiến tuổi thọ của hoa giảm đáng kể, thậm chí là khiến thân cây héo úa. Ngoài ra, người nông dân khi tiến hành cắt hoa cũng cần đảm bảo dụng cụ cắt và thùng chứa hoa sau cắt phải được vệ sinh sạch sẽ, đảm bảo vi khuẩn không xâm nhập vào thân cây.
Hoa đã cắt sẽ được đặt vào dung dịch chứa chất khử Etylen để ức chế hoạt động của Etylen có trong cành hoa, làm chậm quá trình lão hóa và kéo dài tuổi thọ. Khi quá trình thu hoạch và khử Etylen cho hoa cắt cành hoàn tất, hoa cắt cành sẽ tiếp tục được đặt vào một loại dung dịch dinh dưỡng khác có tác dụng “đánh lừa”, khiến cho cành hoa tưởng mình vẫn đang ở trên cành và tiếp tục sinh trưởng.
Sau đó, hoa cắt cành sẽ được vận chuyển đến phòng bảo quản lạnh ở trang trại trước khi được đưa đi xử lý, phân loại và đóng gói tại các điểm tiếp theo trong chuỗi cung ứng.
Bảo quản lạnh và kiểm soát kho hàng
Việc dự trữ lạnh sẽ giúp hoa giữ được độ tươi, cũng như làm chậm quá trình phát triển và héo tàn của hoa sau khi đã thu hoạch. Ngoài việc liên tục kiểm soát độ ẩm và nhiệt độ thì hoa cắt cành vấn sẽ cần được cung cấp các chất dinh dưỡng nhằm tiếp tục phát triển.
Thông thường, hoa sẽ được dự trữ ở kho nhiệt độ lạnh trung bình, nhưng lại được đặt vào trong dung dịch nước ấm (43 độ C – 6 độ C). Nhằm đảm bảo tối đa dưỡng chất hấp thụ cho hoa kể cả sau khi đã cắt cành, dung dịch nước ấm thường được pha thêm đường và tinh bột, giúp hoa có thể nở nụ và tăng độ đậm màu của cánh hoa trong quá trình vận chuyển.
Ngoài ra, việc kiểm soát hàng tồn kho của các loại hoa cũng được đặc biệt chú ý, điển hình có thể kể đến một số công nghệ quản lý hàng tồn kho, điển hình là RFID. Bằng cách gắn cho mỗi bông hoa một mã thẻ RFID, người trồng và người gửi hàng có thể theo dõi tiến trình sản phẩm của họ từ trang trại đến thị trường, đảm bảo rằng sản phẩm đến nơi tươi, xanh, đẹp và đúng hẹn.
Lợi ích của công nghệ RFID không chỉ dừng lại ở việc tối ưu hóa dòng thông tin đối với người trồng trọt và người vận chuyển. Các nhà bán lẻ cũng có thể sử dụng thẻ RFID để theo dõi tiến trình bán hoa của họ từ các chợ hoa bán buôn đến kệ cửa hàng.
Đóng gói và bảo quản vận chuyển
Do tính chất nhạy cảm với thời gian và nhằm bảo đảm tình trạng của hoa cắt cành được tươi mát và trông “xinh đẹp” nhất có thể, trách nhiệm của các nhà vận chuyển hoa tươi là luôn phải đảm bảo hai yếu tố tiên quyết xuyên suốt thời gian vận chuyển: Tình trạng bảo quản và thời gian vận chuyển.
Việc đóng gói, bảo quản hoa trong kiện thích hợp cũng là một trong những yếu tố quan trọng giúp cho hoa không trở nên héo, tránh tình trạng dập nát hoặc gãy cành trong quá trình vận chuyển đường dài. Ngoài việc đóng gói với nhiều loại vật liệu xốp mềm nhằm giảm thiểu tình trạng va đập, một số loại hộp đặc biệt hoặc các vật liệu chống thoát ẩm chuyên dụng dành cho hoa cắt cành cũng cần phải được sử dụng.
Thông thường đối với hoa cắt cành, việc mất mát về độ tươi trong quá trình vận chuyển thường liên quan tới vấn đề thâm hụt lượng ẩm và thay đổi về lượng hóc môn. Nếu một lô hoa tươi cắt cành rơi vào tình trạng thiếu nước, cánh hoa sẽ trở nên khô héo và teo nhỏ lại, cánh hoa bị phai màu, dẫn đến tình trạng mất thẩm mỹ. Vậy nên, việc duy trì độ ẩm phù hợp cũng như kiểm soát lượng ethylene trong lúc vận chuyển hoa là một điều tối quan trọng.
Về mặt thời gian vận chuyển, có một sự thật khá là thú vị là các đơn hàng hoa quốc tế hiện nay có thể đã được vận chuyển ở trong các container vận tải trong khoảng từ 10 đến 21 ngày, hoặc đã qua tay rất nhiều nhà bán buôn, bán lẻ với khoảng thời gian từ 14-21 ngày. Dẫu là như vậy, một số loài hoa đã được cắt cành vẫn có thể mang dáng vẻ xanh tươi lên tới cả tuần sau khi đã được mua về và chăm sóc tại gia bởi khách hàng.
Điều kiện cần và đủ
Những bông hoa tươi đủ loại, sau khi đã được vận chuyển đi hàng ngàn km, sẽ được tỏa bông trên các kệ bán hoa tại các cửa hàng bán lẻ tại khắp nơi trên thế giới. Thông thường, hoa cắt cành sẽ có thời gian trưng bày (vase life) khác nhau, với điều kiện người bán lẻ phải hiểu rõ và biết cách chăm sóc tùy vào đặc điểm lý hóa của từng loại hoa. Điều quan trọng đối với một nhà bán lẻ, đặc biệt trong các dịp mà nhu cầu hoa tươi tăng phi mã, là phải biết hoạch định và lên phương án nhập từng loại hoa khác nhau, sao cho thời gian các loại hoa cắt cành khác nhau về đến cửa hàng cũng là thời gian hoa tươi, xanh và đẹp nhất nhằm thỏa mãn tối đa nhu cầu của khách hàng.
Tại Việt Nam, phần lớn thương nhân bán lẻ sẽ chính là người đi thị sát hoa, mua và nhập hoa cũng như trực tiếp vận chuyển từ các cánh đồng hoa trên khắp Việt Nam. Do đặc điểm số lượng vườn hoa nhiều, đa dạng, thói quen kinh doanh “Mua tận gốc, bán tận ngọn” vẫn là khá phổ biến trong thị trường hoa tươi cắt cành tại Việt Nam, đặc biệt là vào các dịp Ngày phụ nữ Việt Nam, Valentine trắng, Valentine đỏ, hay Tết Nguyên Đán.
Nhật Minh, Thanh Thảo
