Giá năng lượng toàn cầu tiếp tục tăng
Dư luận quốc tế cho rằng tình trạng thiếu hụt năng lượng toàn cầu hiện nay khiến giá các mặt hàng năng lượng chủ chốt liên tục tăng vọt.
Cụ thể, kể từ khi chạm đáy ngày 20/4/2020, giá dầu thô ngọt nhẹ Mỹ (WTI) đã tăng với đường xu hướng gần như thẳng đứng, và đang ở mức trên 80 USD/thùng, mức cao nhất kể từ tháng 10/2014.
Giá dầu thô Brent biển Bắc cũng có thời điểm tăng vọt lên 86,04 USD/thùng trong phiên ngày 18/10, mức cao nhất tính từ tháng 10/2018 và được dự đoán còn có khả năng sẽ chạm mốc 100 USD trong năm nay.
Bên cạnh đó, từ tháng 10/2021, giá khí đốt ở châu Âu liên tục phá kỷ lục. Giá kỳ hạn tháng 11 trên sàn trung tâm TTF ở Hà Lan – một tiêu chuẩn cho khí đốt tự nhiên ở châu Âu – ngày 5/10 tăng 19% so với một ngày trước đó, được giao dịch ở mức khoảng 118 euro (khoảng 137,5 USD) mỗi MWh – mức cao kỷ lục (tăng 400% so với đầu năm 2021).
Đối với than đá, giá bán tại Trung Quốc cũng tăng tới 11% chỉ trong một phiên – mức đỉnh ngày 12/10. Tại Ấn Độ, cũng có đến 85% trong tổng số 135 nhà máy điện đang đối mặt với tình trạng thiếu trầm trọng than đá.
Dầu thô và khí đốt tự nhiên đang thiếu hụt trầm trọng và dần trở nên khan hiếm trên thị trường năng lượng toàn cầu. Nhiệt điện than một lần nữa trở thành mối quan tâm lớn của nhiều quốc gia.
Thị trường năng lượng trong tương lai rồi sẽ ra sao?
Trong bối cảnh lạm phát giá năng lượng toàn cầu, ông Francisco Blanch, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu hàng hóa và các sản phẩm phái sinh toàn cầu của ngân hàng Bank of America, đã đưa ra dự báo về bốn kịch bản có thể diễn ra từ nay đến đầu năm 2022.
Kịch bản đầu tiên, lạm phát giá năng lượng – khởi đầu cho một cuộc suy thoái kinh tế.
Tình trạng thiếu hụt năng lượng hiện tại có điểm tương đồng với đợt tăng giá dầu từ năm 2007-2008. Đầu năm 2007, giá dầu Brent chỉ ở mức gần 60 USD/thùng, sau đó đã tăng lên 93,68 USD/thùng vào cuối năm. Đến năm 2008, giá dầu đỉnh điểm chạm đến mức cao “vô tiền khoáng hậu” gần 150 USD/thùng (Nguồn: Macrotrends), trước khi lao dốc một cách thảm hại khi cuộc Đại suy thoái nổ ra.
Nếu “vàng đen” tiếp tục tăng giá như hiện nay thì kịch bản tương tự sẽ diễn ra, nhiều công ty lớn trong ngành công nghiệp có thể sẽ phải cắt giảm mạnh các hoạt động sản xuất và cuối cũng sẽ dẫn đến một cuộc suy thoái kinh tế.
Kịch bản số hai, các nhà sản xuất phải gia tăng sản lượng, hoặc tìm kiếm các phương án thay thế khác.
Kế hoạch tăng cường đầu tư vào hoạt động sản xuất trong nước vào năm sau đã được các công ty dầu đá phiến của Mỹ “úp mở”. Đồng thời, dầu đang là nguyên liệu thay thế hàng đầu của các công ty giữa lúc giá than đá và khí tự nhiên tăng mạnh. Theo dự báo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), xu hướng này có thể khiến nhu cầu dầu toàn cầu tăng khoảng 500.000 thùng/ngày,
Kịch bản số ba, một mùa đông ấm áp sẽ là giải pháp tạm thời “xoa dịu” tình hình này.
Giá năng lượng toàn cầu đang gia tăng trước mùa đông vốn là khoảng thời gian cao điểm của hoạt động tiêu thụ than đá và khí tự nhiên để đáp ứng nhu cầu sưởi ấm.
Người mua toàn thế giới đang cạnh tranh với nhau nguồn cung năng lượng có hạn trong khi giá bán vẫn ở mức cao ngất ngưởng. Theo ông Francisco, nhu cầu tự nhiên sẽ giảm xuống và vấn đề cũng sẽ “ngẫu nhiên” được hóa giải tạm thời nếu mùa Đông năm nay ấm hơn dự đoán.
Kịch bản cuối cùng, là các ngân hàng trung ương sẽ tăng lãi suất, và cắt giảm chính sách nới lỏng định lượng, từ đó “hạ nhiệt” tốc độ tăng trưởng
Nhiều quan chức của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã phát đi tín hiệu rằng ngân hàng này sẽ cắt giảm chương trình mua tài sản trong năm nay và bắt đầu nâng lãi suất vào năm sau, trong bối cảnh nền kinh tế lớn nhất thế giới này đang tiếp tục phục hồi và lạm phát vẫn không ngừng tăng lên. Việc làm “hạ nhiệt” tốc độ tăng trưởng cũng sẽ kéo theo sự giảm đi của hoạt động tiêu thụ năng lượng.
Thúy Huyền
ĐỌC THÊM:
Cuộc khủng hoảng năng lượng toàn cầu tồi tệ đến thế nào?