“Bỏng tay” với giá cà chua cao chót vót
Cà chua trước nay luôn là một loại thực phẩm được sử dụng phổ biến bổ sung hương vị cho các món ăn với giá trung bình từ 15.000 – 20.000 đồng/kg. Tuy nhiên, khoảng 2 tuần trở lại đây, giá của món thực phẩm này đã bất ngờ tăng cao gấp 2 – 3 lần so với trước.
Cụ thể, tại siêu thị Go! (quận Bình Tân), cà chua có giá 52.900 đồng/kg và cà chua VietGap Đà Lạt có mức giá 49.800 đồng/kg. Trong khi đó, tại các chợ dân sinh như chợ Bà Chiểu (quận Bình Thạnh), cà chua có giá 55.000 đồng/kg, loại nhỏ (xấu, hơi dập) giá 45.000 đồng/kg.
Giá cà chua không chỉ tăng bất thường tại khu vực phía Nam, mà ngay cả ở phía Bắc, người tiêu dùng cũng bất ngờ với mức giá ngất ngưởng này. Tại chợ Thành Công (Đống Đa), một tiêu thương chia sẻ, “chưa khi nào tôi thấy cà chua đắt như hiện nay, lên tới 60.000 đồng/kg. Nếu ngày thường tôi lấy 15 đến 20kg về bán thì nay chỉ dám nhập vài kg về bán kèm các loại rau khác, bán đắt thì không ai mua mà bán rẻ thì không có lời lãi gì”.
Nguyên nhân khiến giá cà chua tăng cao
Lý giải nguyên nhân cà chua khan hiếm và tăng giá đột biến, trước hết phải kể tới việc giá rau củ trong nước tăng cao từ tháng 9 tới nay do mưa lớn kéo dài làm cho cây ngập úng. Nhiều vùng trồng cà chua dính mưa và sương muối liên tục nên cây bị vàng lá, héo và chết.
Bên cạnh đó, do dịch Covid-19 kéo dài khiến bà con lo ngại có thể rơi vào tình trạng nông sản thu hoạch không bán được như đã từng xảy ra nên thu hẹp diện tích trồng. Ngoài ra, nhiều vùng trồng ở miền Tây và thủ phủ Đà Lạt chuyển đổi cây trồng, giảm diện tích trồng cà chua nên lượng hàng bán ra thị trường giảm mạnh.
Một điều nữa, nguồn cung cà chua nhập khẩu cũng bị ảnh hưởng do việc thông quan hàng hóa từ Trung Quốc chậm hơn bình thường. Hiện nay diện tích trồng cà chua chỉ còn ở một số vùng như Mộc Châu, Đà Lạt nên việc thông quan gặp khó khăn sẽ khiến cho sản lượng giảm. Mặt khác, giá cà chua ở chính Trung Quốc cũng tăng cao kéo dài do yếu tố thời tiết và chi phí sản xuất tăng.
Giá cà chua tăng cao là xu thế chung trên toàn thế giới
Tại Trung Quốc, thời tiết xấu và chi phí sản xuất tăng khiến giá cà chua duy trì ở mức cao kéo dài. Cách đây một thời gian, những nơi là nguồn cung chính loại thực phẩm này của Trung Quốc dính mưa lớn liên tục trong nhiều ngày khiến tỷ lệ đậu trái ở cây cà chua thấp hơn bình thường, làm giảm đáng kể lượng cung cà chua cho thị trường so với những năm trước.
Bên cạnh đó, từ đầu năm đến nay, giá hạt giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, v.v. đều tăng, kéo giá thành sản xuất tăng; giá dầu tăng cũng khiến chi phí vận chuyển tăng, góp phần đẩy giá rau nói chung và cà chua nói riêng tăng mạnh. Hiện tại, giá bán cà chua ở Trung Quốc nhìn chung vẫn ở mức cao, khoảng 6 nhân dân tệ/500 gram.
Trong khi đó, tại Châu Âu, khủng hoảng năng lượng, thời tiết bất lợi và virus gây áp lực lên người trồng cà chua. Thông thường, tháng 11 giá cà chua thường giảm nhẹ vì lượng cà chua nhập khẩu tăng cao, song năm nay mọi thứ đều đi ngược với quy luật vốn có. Giá cà chua ở Hà Lan và Bỉ đều tăng liên tiếp trong tháng 11.
Trong các nhà kính trồng cà chua của Hà Lan và Bỉ, ánh sáng tự nhiên không đủ để phục vụ các loại cây trồng. Họ đã phải sử dụng đèn điện từ cuối tháng 11 để cung cấp đủ ánh sáng. Do đó, giá năng lượng cao là yếu tố quan trọng nhất khiến giá cà chua không thể hạ nhiệt.
Ngoài khó khăn về giá năng lượng cao, virus gây bệnh cho cây cà chua cũng đang tác động giữ giá ở mức cao. Virus ToBRFV đã tấn công quả cà chua ở cả Hà Lan và Bỉ, buộc nhiều người nông dân phải phá bỏ những cánh đồng cà chua đi để chuyển sang trồng dưa chuột hoặc ớt ngọt. Cụ thể hơn ở Italy, virus đã khiến cho giá cà chua trung bình ở đây lên tới 1,5 euro/kg nhưng cũng chưa đủ trang trải chi phí cho người sản xuất.
Tại Nam Phi, giá cà chua tăng cao cũng do yếu tố thời tiết, cụ thể là do mưa quá nhiều. Trong khi đó, giá cà chua ở Mỹ gần đây tuy giảm nhẹ nhưng vẫn cao hơn nhiều so với cùng kỳ các năm trước.
Thanh Thảo
Đứt gãy chuỗi cung ứng nông sản Đông Nam Á
