Tình trạng khan hiếm công nhân
Ở Việt Nam, bộ đội giúp người nông dân thu gặt lúa. Ở Anh, nông dân vứt bỏ sữa vì không có tài xế xe tải đến thu gom. Năm nay, cà phê Robusta của Brazil mất 120 ngày để thu hoạch, thay vì 90 ngày như bình thường. Các nhà kinh doanh thịt tại Mỹ đang cố gắng thu hút nhân viên mới bằng Apple Watches và đây có thể chính là nguyên nhân dẫn tới việc tăng giá bánh burgers and burritos tại các chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh.
Cho dù đó là người hái trái cây, công nhân lò mổ, tài xế xe tải, người điều hành kho hàng, đầu bếp hay bồi bàn, hệ sinh thái thực phẩm toàn cầu đang xấu đi do thiếu nhân viên. Nguồn cung cấp đang bị ảnh hưởng và một số doanh nghiệp buộc phải tăng lương với tốc độ hai con số cho người lao động.
Điều này có nguy cơ đẩy giá thực phẩm, vốn đã tăng do giá hàng hóa và vận chuyển tăng vọt, thậm chí còn cao hơn. Theo một chỉ số do Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc tổng hợp, giá trong tháng 8 đã tăng 33% so với cùng kỳ năm trước.
Patrick Kreitser, Giám đốc điều hành của Hiệp hội Kem hạt Tillamook cho biết: “Chúng tôi đang nỗ lực để tuyển dụng và rất khó để hoàn thành những công việc đó. Hợp tác xã sữa có trụ sở tại Oregon thiếu nhân viên đến mức một thành viên hội đồng quản trị đã bỏ qua một cuộc họp điều hành để giúp đỡ trong các lĩnh vực.”
Ảnh hưởng đến các trang trại, nhà chế biến và nhà hàng
Malaysia, nhà sản xuất dầu cọ số 2 thế giới, đã mất khoảng 30% sản lượng tiềm năng từ dầu ăn được sử dụng trong mọi thứ, từ socola đến bơ thực vật. Sản lượng tôm ở miền Nam Việt Nam, một trong những nước xuất khẩu lớn nhất thế giới, giảm từ 60% đến 70% so với trước đại dịch. Tương tự, 1/5 sản lượng cà chua ở miền nam nước Ý đã bị mất trong năm nay.
Có những dấu hiệu cho thấy tình trạng thiếu lao động đang hạn chế nguồn cung. Tại Mỹ, các nhà phân phối bán buôn như Sysco và United Natural Foods đã báo cáo việc sản xuất bị đình trệ và chậm lại đối với các mặt hàng từ thịt xông khói và pho mát đến nước dừa và gia vị. Tại Anh, một số cửa hàng đang hết các mặt hàng chủ lực như bánh mì và thịt gà, trong đó sữa lắc của McDonald’s cũng đã hết hàng vào tháng 8.
Việc giao hàng bị hủy hoặc bị trì hoãn cũng đã buộc các nông dân chăn nuôi bò sữa của Anh phải bán phá giá sữa trong khi các cửa hàng khan hiếm. Một số nông dân đã sử dụng cách vắt sữa gia súc của họ ít thường xuyên hơn do thiếu nhân viên.
Ngay cả khi các nhà hàng và các doanh nghiệp khác mở cửa trở lại ở Hoa Kỳ và các khu vực của châu Âu nhằm thúc đẩy nhu cầu đối với hàng hóa như thịt và đồ uống đóng chai, thì biến thể delta đang lan rộng ở những nơi như Đông Nam Á, hạn chế sản xuất sơ cấp.
Covid-19 tiếp tục bùng phát tại các nhà máy chế biến thịt và cá, khiến các nhà máy này buộc phải đóng cửa tạm thời. Bên cạnh đó, các hạn chế biên giới ở các quốc gia từ Anh đến Thái Lan đang giới hạn nguồn cung cấp lao động nhập cư.
Minh Ngô
ĐỌC THÊM:
Bảng xếp hạng top 25 chuỗi cung ứng 2021 theo Gartner
