TOPLINE Vận tải hàng hóa đường sắt lâu nay vốn rất sôi động, bất chấp dịch bệnh vẫn luôn giữ được nhịp tăng trưởng cao. Tuy nhiên, thời gian gần đây khi covid-19 tái bùng phát tại nhiều địa phương, đặc biệt là các tỉnh phía Nam, nhiều địa phương thực hiện giãn cách xã hội, phương thức này bắt đầu gặp khó.
KEY POINTS
- Vận tải hàng hóa đường sắt giảm mạnh, đặc biệt khó khăn khi giao hàng ngoại tỉnh
- Vận tải bằng đường sắt an toàn và hiệu quả hơn so với vận tải bằng đường bộ tuy nhiên cần có cơ chế cấp “luồng xanh” để hỗ trợ, giảm ách tắc hàng hóa.
ARTICLE
Tàu chuyên tuyến giảm đến 50%
Vận tải hàng hóa đường sắt, đặc biệt hàng chuyên tuyến Bắc – Nam giảm mạnh do các tỉnh cách ly xã hội. Theo ghi nhận 26/7 tại các nhà ga đường sắt khu vực Hà Nội, sau 3 ngày TP. Hà Nội thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16, tình cảnh khá vắng vẻ. Tại ga Giáp Bát – ga đầu mối hàng hóa lớn nhất khu vực Hà Nội, nếu những ngày cuối tháng 6, đầu tháng 7/2021 xe vào, ra nườm nượp xếp – dỡ hàng hóa thì nay chỉ còn đầu ga phía Nam tương đối đông. Tuy nhiên chủ yếu là ô tô vào dỡ hàng, lác đác vài vị trí xếp hàng lên toa xe.
Ông Hoàng Văn Triệu, Trưởng ga Giáp Bát cho biết, bình thường tại ga có 7 đôi tàu chuyên tuyến Giáp Bát – Sóng Thần đi – đến, chưa kể tàu khu đoạn vận chuyển hàng nguyên toa. Tuy nhiên, ngày 26/7 chỉ có 2 đoàn tàu chuyên tuyến xuất phát tại ga nhưng cũng không đủ chiều dài đoàn xe theo quy định.
Từ khi TP. HCM và 19 tỉnh phía Nam phong tỏa, bình quân số đoàn tàu đi – đến ga giảm 30%, bình quân số toa xe xếp – dỡ, tấn xếp – dỡ giảm khoảng 40%. Riêng 3 ngày Hà Nội thực hiện giãn cách đã giảm khoảng 50% số đoàn tàu chuyên tuyến, giảm khoảng 60% toa xe xếp – dỡ, tấn xếp – dỡ.
Bà Hải Yến, Phó giám đốc Chi nhánh Vận tải đường sắt Sóng Thần cho biết, hàng từ trong Sóng Thần ra ga Giáp Bát, nếu giao trả trong TP Hà Nội còn đỡ, còn giao ngoại tỉnh quay về rất khó khăn.
Chưa kể có tỉnh, thành yêu cầu người từ Hà Nội đến phải có xét nghiệm PCR, vừa mất thời gian chờ kết quả, vừa tốn kém chi phí. Đặc biệt ở Hải Phòng, nhân viên giao hàng, tài xế từ Hà Nội về giao hàng sẽ phải cách ly, không quay ra được. Khó khăn như vậy nên hầu hết các doanh nghiệp thông báo tạm dừng vận chuyển hàng theo tàu.
Cần “luồng xanh” cho vận tải hàng bằng đường sắt?
Bà Yến nói thêm, khách hàng của đơn vị chủ yếu là các doanh nghiệp vận tải, giao – nhận, logistics khu vực TP HCM, Bình Dương… nên hàng hóa vận chuyển bằng tàu phụ thuộc vào vận chuyển đường ngắn bằng ô tô.
Trong khi đó, ô tô đi gom hàng về ga khó khăn, phải đi theo “luồng xanh”, phải có mã QR. Tuy nhiên, nhu cầu xin cấp mã tại các tỉnh, thành quá cao nên chưa cấp kịp,với ô tô đi trả hàng cũng tương tự.
Bên cạnh việc tàu hàng qua các tỉnh phong tỏa không được dừng tác nghiệp hàng hóa. Công tác bốc – xếp hàng hóa, vận chuyển đường ngắn tại các ga cũng vậy nên không chạy được tàu. Thì còn một vướng mắc vướng mắc lớn nhất hiện nay là vận tải đường ngắn về các ga đầu mối. Khách hàng có thể xếp hàng tại các ga ngoài khu vực cách ly, tránh vào nội tỉnh, từ đó lập tàu khu đoạn đưa về ga đầu mối như Giáp Bát, Yên Viên, .v.v Tuy nhiên, lượng hàng phải đủ lớn để lập tàu, hơn nữa sẽ đội chi phí nên khách hàng khó mà theo được.
Khi các tỉnh thực hiện giãn cách xã hội, vận tải bằng đường sắt sẽ an toàn và hiệu quả hơn so với vận tải bằng đường bộ. Vận tải đường sắt chở được nhiều hàng hóa hơn với mỗi đoàn tàu là khoảng 20 container, mà chỉ cần 2 lái tàu. Việc tàu chạy theo biểu đồ có sẵn cũng dễ theo dõi và quản lý. Chính vì vậy cần có những quy định riêng về vận tải hàng bằng đường sắt để tháo gỡ tình trạng ách tắc, lưu thông hàng hóa. Việc cấp “ luồng xanh” cho vận tải hàng bằng đường sắt cần có ý kiến và sự vào cuộc của cơ quan chức năng.
Hồng Đào
Đọc thêm:
Lần đầu tiên tàu hỏa chở hàng hóa chạy thẳng từ Việt Nam sang Bỉ
