Thử thách và bất cập
Theo Nhà Trắng, ba liên minh vận tải biển hàng đầu thế giới hoàn toàn là các công ty nước ngoài, hiện kiểm soát 80% công suất tàu container toàn cầu và kiểm soát 95% các tuyến thương mại Đông – Tây quan trọng. Điều này, cho phép họ “tăng giá đối với các doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ, đồng thời đe dọa đến an ninh quốc gia và khả năng cạnh tranh kinh tế của Hoa Kỳ.”
Từ khi bắt đầu đại dịch, các hãng tàu đã tăng mạnh phí vận chuyển thông qua tăng giá cước và phí. Tháng 01/2020, giá cước vận chuyển hàng hóa giao ngay giữa Châu Á và Hoa Kỳ đã tăng lên 100% và tăng giá cước vận chuyển hàng hóa giữa Hoa Kỳ và Châu Á hơn 1.000% so với cùng kỳ.
Bên cạnh đó, các hãng tàu container còn gây tổn hại cho các doanh nghiệp, đặc biệt là cho nông dân Mỹ. Với sức mạnh thị trường, các liên minh này có thể hủy hoặc thay đổi đặt chỗ và áp đặt các khoản phí bổ sung mà không cần thông báo, làm suy yếu khả năng cung cấp đơn đặt hàng đúng hạn của các doanh nghiệp Mỹ. Thay vì nhận hàng xuất khẩu của Mỹ, các hãng vận tải biển đang thích tăng tốc trở về Trung Quốc với một con tàu trống để quay vòng nhanh hơn. Điều này gây khó khăn cho nông dân khi không thể vận chuyển các sản phẩm nông nghiệp của mình ra nước ngoài với bất kỳ độ tin cậy hoặc khả năng dự đoán nào.
Cùng với đó, các hãng tàu cũng đã góp phần trực tiếp gây tắc nghẽn cảng khi áp đặt quy tắc “box rules”. Họ yêu cầu các tài xế xe tải chỉ được sử dụng một số rơ-moóc nhất định để vận chuyển container của họ. Điều này dẫn đến việc trả lương thấp hơn và thời gian chờ đợi lâu hơn cho các tài xế xe tải – những người được trả tiền theo mỗi container vận chuyển.
Tăng cường giám sát chống độc quyền ngành vận tải biển
Trước những thử thách và bất cập đang diễn ra, các cơ quan quản lý đang thực hiện các bước để hạ giá tiêu dùng và tạo sân chơi mới cho ngành vận tải biển.
Theo đó, Bộ Tư pháp (DOJ) và Ủy ban hàng hải Liên bang (FMC) công bố một sáng kiến chung mới. DOJ sẽ cung cấp cho FMC sự hỗ trợ của các luật sư và nhà kinh tế từ Bộ phận Chống độc quyền để thực thi các hành vi vi phạm Đạo luật Vận chuyển và các luật liên quan. Đổi lại, FMC sẽ cung cấp cho Bộ phận chống độc quyền sự hỗ trợ và kiến thức chuyên môn trong ngành hàng hải.
Ngoài ra, FMC sẽ tiếp tục tăng cường giám sát ngành vận tải biển toàn cầu. Kể từ mùa hè năm ngoái, FMC đã thiết lập một chương trình kiểm toán mới do một nhóm kiểm toán hỗ trợ để giải quyết các khiếu nại về việc các hãng vận tải tính phí không công bằng, yêu cầu các hãng vận tải giải thích về phí của họ.
Chính quyền, do Đặc phái viên Cảng John Porcari dẫn đầu, cũng đã làm việc với Cảng Los Angeles và Long Beach để phát triển các mức phí mới đối với các công ty vận tải biển vì để hàng hóa ở trên các bến cảng lâu hơn 9 ngày.
Phương Anh
Mỹ: Động lực đưa doanh nghiệp sản xuất về nước từ đứt gãy chuỗi cung ứng
